Total visitas a la página

jueves, 31 de mayo de 2007

Toponimia de Val do Dubra

DUBRA

Suevo = corriente de auga, augas, río
Eslavo = (dubr) bosque, roble
Irlandés = dobur
Galés = Dwfr= auga, Du = escuro>irlandés moderno: Dubra = escuridade
Galo =verno-dubrón = auga
Córnico = dour

Todas estas raíces ten un significado de auga, húmedo, río, bosque,sombra...

Correspondente con outros nomes de río coma : Dobra(Asturias), Douvre(Francia), Dover(Inglaterra), Tauber(Alemaña) e posiblemente con Doiro e Douro

Arabexo

Íbero = (Ara) lugar alto, chan e frío
Celta-precelta= Ara+ég+ium

Albagueira: Indoeuropeo:(alp-alb) = altura, monte
O Burgo: aldea ou poboación moi pequena, dependente de outra principal. Xermano-gótico burg = vila, lugar
O Campo do Río: terreo extenso fóra do poboado de sembrados, árbores e outros cultivos, xunto ó río
A Cancela: límite, barreira natural ou artificial
O Casal: casa ou casas cas súas terras
Os Caseiros: Terras onde viven e traballan os caseiros
Castrillón: O seu nome ven de que houbo un castro(Verhttp://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/)
As Cerdeiras: lugar onde había cereixeiras
A Fonte: unha fonte
A Igrexa: onde está a igrexa
O Monte: elevación do terreo normalmente con vexetación espontánea
O Outeiro: pequena elevación de terreo illada e pouca extensión
Outrocanto: (posible) sitio con pedra en ángulo?
O Pino: lat.: pinus = pino
Rebordelos: de ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
O Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica


Bembibre

i.e. = P(B)aemeiobrix(briga)=
P(B)ae=río,
meio=entre,
brix(briga)=fortaleza, lugar en alto; =
fortaleza(lugar en alto) entre ríos

Arcai: i.e.= arc/ark = peña, pedra
Bembibre: indoeuropeo: baemeiobrix
O Campo da Feira: campo onde se celebra a feira
O Casal: casa ou casas cas súas terras
A Corredoira: depresión profunda producida polo paso dos carros e a auga, corgo
A Graciosa: (posible) lugar que foi producto de doazón?
O Pazo: “casa señorial”. Palatium: palacio, pazo
Socortes: ¿baixo das cortes(lugar cerado e cuberto prós animáis)? Lat.: sub.: debaixo de
A Taboada: anaco pequeño de terreo preparado para plantar hortalizas. Tabula: tabla co sentido de medida que pode variar de dimensións (Unha tabla de terreo = unha porción de terreo)
A Brea: Vereda, brea, etc. = camiño (vías romanas)
Lugar-Luar: seguramente o topónimo sexa lugar que por oclusión na língua falada vai perdendo o g


Buxán

Germánico: Busji: (Comandante?)
Antropotopónimo procedente do xenitivo do nome persoal Bus(s)ianus(xentilicio), que xa funcionaba coma cognome na época latina.

As Cañotas: parte do tronco(talo) da planta que queda unido á raiz despois de cortalo. Lugar de moitos canotos
Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
Casais: casas rurales con varias dependencias, casales
A Coruña: Celta-precelta: cor = pedra
Clunia = Pradera? Latín = Corus(vento que ven do noroeste
)
A Coruña ou A Cruña foi mencionada como Cruinne en gaélico irlandés por Geoffrey Keating na súa obra Foras Feasa ar Éireann, tamén coñecida como A Historia de Irlanda. Este sería o lugar de partida de Ith, un dos fillos de Breogán, cara a Irlanda, para despois conquistala.
Cruinne: redondo, redondez, circular
O Cruce: lugar nunha encrucillada de camiños
A Igrexa: onde está a igrexa
Montemaior: monte máis grande, maior(mons-tis e maior-rus)
Padrón: (posible) pedrón: pedrafita, menhir. ¿Columna de pedra, miliario. Petru: (celta = 4), o-no = Petruno, petruono = cuadra, cuadrícula, cuartón ou cuarteto de camiños
Quintán: (posible) terreo chairo que rodea unha igresia e que antigamente se empregaba coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
As Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
Reboredo de Abaixo: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo de Arriba: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo do Medio: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora  / Cornes = Precéltico= Corn/Carn = pedra, duro
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica


Coucieiro

Lugar de paso de camiño antiguo polo que moita da súa toponimia teña nomes relativos(O porto, Portomedal...)

Gontar: Germánico: gund = ejército, guerreiro, batalla. Guntharius = guerreiro. Posesivo: de guntharius
Gondiarii, de Gondiarius(gunth+hari)= lucha, luchador
. Segunda parte xermánica -ar procedente de harjis = ejército
A Igrexa: onde está a igrexa
Lal: ?
Maxais: ?
O Porto: paso, lugar de paso
Portomedal: Lat. Meta: montón ou columna cónica = paso do alto.
Vilalba: i.e.= alb/alp = altura, monte e lat.: villare: pequeño núcleo poboado. No século XIV (un de 1389) hai documentos que o citan como Vila Alban. (Per gallego. -A.U.S.- Letra C, bienes. http://www.realacademiagalega.org/imaxin-boletins-web/paxinas.do;jsessionid=BD3A7A2E22CF3CF759647E503BD2538D?id=2946&d-447263-p=7
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica

Cabanas: aínda  que se supoñía que derivaba do termo latino capanna (de capêre: caber) co significado de cabaña, cada vez máis lingüístas a fan derivar do celta, véxase a palabra do gaélico irlandés cabhán co significado de valgada, outeiro pequeno

Erviñou

Er: paleoeuropeo: raíz hidronímica *ER-, "moverse, fluir": río francés Aron, afl. del Loira.


Abelenda: terreo extenso sen cultivar
San Cristovo: Santo camiñeiro


Niveiro

¿de neve, branco?




A Algaria: ¿lugar ruidoso? (algaria é un rabisaco, xeneta, e a substancia de forte cheiro que desprende, pero creo que non é o caso)
O Barral: lugar donde hai moito barro, barreira
Campana Arriba: ¿campá arriba?
A Igrexa: onde está a igrexa
Nariño: Nariño: nar = i.e. = fluir agua
Niveiro do Medio: ¿de neve, branco?
A Pedregosa: cheo de pedras
A Rocha: rocha grande, penedo
O Seixal: terreo abundante en seixos
A Torre Branca: ¿rocha branca?


Paramos

pre indo-europeo = muy visible, terreno desabrigado

Carballosa: lugar de carballos
A Cavada: Anaco de monte ou terreo sen cultivar que se cava para convertelo en labradío
Paramos: pre indo-europeo = muy visible, terreno desabrigado
O Pombal: lugar onde se crían ou viven as pombas, do lat.: palumbariu
Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...

Portomeiro

¿paso grande, paso abrigado?


Cerradelo: ¿lugar cerrado? ¿cerca?
Portomeiro: ¿paso grande, paso abrigado?
Vilardoa: ¿vilar de Oa?


Portomouro

Porto mauri= Porto dos antigos

Cernadas: lat.: (terras) cineratas= icineradas, queimadas
Novais: terras que se cultivan de novo ou por primeira vez.
Portomouro de Abaixo(Entrepontes): = ad duos pontes(a do Dubra e a do Tambre) . Porto dos antigos
Portomouro de Arriba: Porto dos antigos
Xermán: ¿xentilicio de Germán?

Rial

Rial: Rivus-ribulus: regato


Arnexo: arn(celta, precelta)= cauce excavado por corrente de auga
Buiro: da voz céltica bod= auga, charca, fonte; e o latín ariu, = abundancia de auga doce. Ou tamén(Boiro) do xermánico-suevo burio, borio= recinto balado ou pechado
Xermánico: Boiro = aldea.
O Campo de Carlexo: i.e.: car = pedra .
O Campo dos Cochos: pois éso
Carlexo: i.e.: car = pedra
O Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
O Castro: esta poboación está sobre un castro. Véxase: http://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/
Costenla: ¿que está nunha costa, pendente?
O Foxo: alude ós antigos foxos para caza do lobo.
Loureiro: seguramente houbo un(s) loureiro(s) no lugar
Malvares: ? Quizais de Malvar? ¿Sitio Poblado de malvas? ¿Corromper, viciar?

Picoto: celta beccus<bico<pico: pico alto
Pousada: lat.: pausata = lugar onde se fai alto para descansar, normalmente en lugares elevados, como é o caso
O Rieiro: lugar de paso de augas dun río ou manancial(rielo: regato)
Santo Estevo: estevo significa: "coronado".
Este santo chámase "protomártir", porque tivo o honor de ser o primeiro mártir que derramóu o seu sangue por proclamar a súa fe en Cristo.
Soutiño: Souto pequeno, normalmente de castiñeiros. Rodís= Germánico: hroth= Roderichi, de Rodericus(Rod+ric)= fama, renombre
O Viso: lugar dende o que se ve moito terreo


San Román

Latín:
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas

A Carreira: lugar de camiños para carros
Cebei: ?
Estebande: afiliación xermánica : “sindi” xenitivo de sindus, e este do gótico sinths, = camiño, expedición militar. Estebo: nome de persoa, que nos fala dun posesor da terra no lugar
Insua: do lat. Insula “terra rodeada de auga”, refírese ás veces, máis ca unha illa propiamente dita, a porcións de terreo configuradas polas encostas ou ribeiras de arroios ou mínimas correntes fluviais.(Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. de. Toxosoutos. Páx.: 207)
A Lesta: ¿ventos do leste? 
              Lesta é unha herba que ten unha espiga coma a do trigo. Uns a fan derivar de "herba-aresta" e outros de "herba-balesta" (pola súa espiga en forma de dardo)
Novexilde: Antropónimo xermánico rematado en -hildi o -gildi. Leubegeldi, xenitivo de Leovegildus < PG *Leubegeldaz. → Novegeldi, Novegildus, Novexilde
San Roman: Latín:
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Xermil: Suevo: acabados en mil = célebre, famoso

Vilariño

Pequeño lugar pertencente a unha vila rústica

Cornes: Precéltico= Corn/Carn = pedra, duro
A Igrexa: onde está a igrexa
A Picaraña: orónimo, que fai referencia á forma de pico ou prominencia, dun montículo que se levanta na localidade; pico do celta beccus: puntiagudo
Vilariño: Pequeño lugar pertencente a unha vila rústica



BIBLIOGRAFÍA CONSULTADA:
-Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. Ed. toxosoutos
-Celtiberia.net